Baş ağrısı hakkında bilgiler

Baş Ağrısı

Baş ağrılarının birincil ve ikincil türleri vardır. Birçoğunun kökeni halen tam anlaşılmamış olmakla beraber genellikle iyi huylu özellik sergiliyor. Ancak bazen ciddi ve yaşamı tehdit eden nedenlerle ilişkili olabiliyor.

Birincil baş ağrıları arasında, gerilim tipi baş ağrıları, migren ve küme baş ağrıları sayılabilir. Bu tür baş ağrıları, başka bir tıbbi rahatsızlık nedeniyle oluşmaz. Baş ağrılarının büyük bir kısmı bu kategoriye düşer.

İkincil baş ağrıları ise kafa yaralanmaları, enfeksiyon ve kanama gibi diğer ciddi sorunlar ya da beyin tümörü gibi çok ciddi problemler nedeniyle oluşur. Gerilim tipi baş ağrısı, en yaygın birincil baş ağrısı türüdür.


Gerilim Tipi Baş Ağrısı

• Ağrı genellikle hafif ya da orta şiddetli olup, başın her iki tarafında basınç (sıkışma) şeklinde hissedilir.
• Gözlerin arkasında basınç hissi ve boyun kaslarında sertleşme olabilir.
• Ağrı sürekli ve baskılı (başın etrafında sıkı bir bant olarak tarif edilebilir) olup, gün boyunca yavaş yavaş gelişebilir.
• Rutin fiziksel etkinlikler ağrıyı şiddetlendirmez.
• Baş ağrısı, mide bulantısı yada kusma veya ışığa yada sese karşı olağanüstü bir duyarlılık ile bağlantılı değildir. Çoğunlukla birkaç saat sürer.
• Baş ağrısı normal olarak gün içinde gelir.

Küme Baş Ağrısı

• Ağrı son derece şiddetli olmakla birlikte süresi nispeten kısadır: bir yada iki saatten fazla sürmez (çoğu kez bir saatten kısadır).
• Ağrı, hiçbir işaret vermeden hızla başlar ve çoğu kız dayanılmaz olarak tarif edilir.
• Ağrı daima başın bir tarafını etkiler. Ağrının merkezi gözlerden biridir. Daha sonraki krizlerde genellikle aynı taraf etkilenirse de, bazı insanlarda diğer tarafa atladığı da görülür.
• Yaygın ilgili semptomlar arasında gözde iltihaplanma ve sulanma ve etkilenen tarafta burun tıkanması sayılabilir.
• Ağrı krizleri gruplar halinde kümelenir (çoğu kez günde 1 ila 3 kriz görülmekle birlikte daha fazla da olabilir). Birkaç hafta ila birkaç ay sürer. Genellikle ardından aylarca, hatta yıllarca süren ağrısız bir dönem başlar (ortalama aralık bir yıldır). Bununla birlikte, küme baş ağrısından mağdur olanların % 10’unda bu durum kroniktir. Ağrısız dönemler olmadan düzenli olarak krizler oluşur.
• Tipik olarak, küme sırasındaki baş ağrıları her gün aynı saatte oluşur. İnsanlar çoğu kez, her gün aynı saatte, uykuya daldıktan yaklaşık 2 saat sonra yada sabahın erken saatlerinde uyandıklarını bildirirler. Küme baş ağrıları gün içinde de oluşabilir.

Nedenler

Baş ağrısı tetikleyici etkenler arasında aşağıdakiler bulunabilir:

• Stres, duygusal gerilim, depresyon yada endişe,
• Baş ve boyun kaslarının gerilmesine yol açan kötü duruş şekli (postür),
• Okurken, baş kaslarının gerilmesine yol açacak şekilde gözlerin kısılması,
• Bazı yiyecek maddeleri, parlak güneş ışığı, bazı kokular, adet dönemleri, hava durumundaki değişiklikler,
• Ağrı kesicilerin her gün kullanılması, sık baş ağrısına yol açabilir. Vücut ağrı kesicilere alışır ve ağrı kesiciler her gün alınmazsa alışkanlıktan dolayı baş ağrısı oluşabilir.
• Küme baş ağrılarının nedeni bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar, baş ağrısının olduğu tarafta, beyindeki hipotalamus adı verilen gri cevherde artış görüldüğüne işaret etmektedir. Hipotalamus, insan vücudunun 24 saatlik ritmi ile bağlantılı beyin kısmıdır. Bu da küme baş ağrılarının neden düzenli olarak oluştuğunu açıklamaya yardım edebilir.

Teşhis

Gerilim tipi baş ağrıları çoğu kez hasta tarafından teşhis edilir. Gerilim tipi baş ağrısına özgü tanılama testi bulunmadığından, doktor tarafından araştırma yapılması genellikle gereksizdir. Bulanık görme, kusma ve uyuşukluk gibi bağlantılı semptomlarınız varsa, daha fazla inceleme ve muayene yapılması için doktorunuza başvurmalısınız. Baş ağrınızla ilgili bir günlük tutmanız, baş ağrısı türünün tespit edilmesinde yardımcı olabilir.


Tedavi

Gerilim tipi baş ağrıları, gevşeme teknikleri ya da baş ağrısı olduğu zaman reçetesiz ağrı kesiciler kullanılarak, genellikle hastanın kendisi tarafından tedavi edilir.


Ağrı Kesiciler

• Parasetamol gibi bir ağrı kesici alınması, gerilim tipi baş ağrısını gidermek için genellikle faydalı olur. Baş ağrısı başlar başlamaz bir tam doz alınması en iyi yöntemdir. Gerekirse, 4 saat sonra ikinci bir doz alınabilir.
• Alternatif olarak ibuprofen (bir antienflamatuar ağrı kesici) alınabilir. Bazı insanlarda, antienflamatuar ilaçlar parasetamoldan daha etkili olabilmektedir.
• Aşırı ilaç kullanımından kaynaklanan baş ağrısı ve bağımlılık gibi sorunlardan kaçınmak için, kodein kullanımında dikkatli olunmalıdır. Şiddetli baş ağrısı için kısa bir süre kullanılabilir.
• Tüm ilaçlarda olduğu gibi daima ambalajdaki talimatı izleyin.
• Ağrı kesicilerin uzun süre kullanılması, ilaç alınmadığı zaman baş ağrısına yol açar. Bu nedenle, bu tür ilaçlar her seferinde birkaç günden daha uzun süreli alınmamalı ve baş ağrısını önlemek yerine, baş ağrısı başladığı zaman alınmalıdır.