Sigara Bırakmayı Öğrenmek

Sigara Nasıl Bırakılır?

Hoşgeldiniz. Bu yazıyı okuduğunuza göre sigarayı defalarca bırakmayı denediniz ama başaramadınız. Evet başaramadınız ama bebekken de defalarca kez ayaklarınızın üzerinde durmaya çalıştığınızda da başaramamıştınız. Bir arabayı yerinden kaldırmaya çalıştığınızda da defalarca başaramamıştınız. Yaptığınız ilk yemeği yedikten sonra balayına hastaneye gitmiştiniz. İlk yazınız hiç okunası bir yazı değildi ve size has size özel şifreli bir alfabeniz vardı. Evet başaramadığınız şey sadece sigarayı bırakmak değildi.

Başarmak sadece niyet değildir, sadece bilgi değildir, "sigarayı artık bıraktım" demek değildir, inatlaşmak değildir, iğrenmeye çalışmak değildir. Evet bunlarda olması gerekenler ancak başarmanın en önemli karışımlarından iki tanesi vazgeçmemek ve zamandır.

Zamanla koşmaya başlarsınız, zamanla arabayla drift yaparsınız, zamanla yaptığınız yemekler daha sağlıklı ve yenilesi olur, belki zamanla bir hattat olursunuz. Ama zamanla. Ve bu zamanı da vazgeçmemek eylemiyle doldurmalısınız. Her başarısızlığınız size bir sonraki denemenizde deneyim, bilgi ve cesaret kazandıracaktır.

Eğer inanmıyorsanız sol elinizle (yazı yazmadığınız elinizle) "benim yazım çok güzel" cümlesini bir yazın. Birden çocukluğunuz aklınıza geliverir o yazıya benzeyen çizgileri görünce. Ama artık bu işlem nefes almak kadar kolay ve sıradandır sizin için. Belli bir süre boyunca yazı yazmak için ısrarlı davrandığınız için beyniniz "yazı işleri müdürlüğü" diye bir departman oluşturmuştur. Aynı şey sigara içinde gerçekleşti. Beyin dedi ki " Madem ki aga bizi sigaraya zorluyor bizde buna alışırız". Evet "aga" demese de bunu beyniniz dedi. Hatırlayın öksüre öksüre, gözlerinizden yaş gele gele, ağzınızdan burnunuzdan hatta kulağınızdan vesayir azalarınızdan duman ata ata öğrendiniz sigara içmeyi. Bunu uygulayan beyniniz pekala sigaradan vazgeçmek içinde uygulayabilir. Sigaradan vazgeçtiğinizde hemen mutlu olmayabilirsiniz ama başlarken de mutlu değildiniz. Başta kendinizi zorlamıştınız yine vazgeçmek için zorlayabilirsiniz. Başlamayı siz istemiştiniz bırakmayı da siz isteyeceksiniz. Başlarken zorla güzellik olmamıştı ama bırakırken - emin olun - zorla güzellik olacak.


Sigara ve Gerçekleri

Öncelikle üzerine yemin bile edilebilecek şu gerçekleri kabul etmeliyiz. Kendimizi kandırmamalıyız ve "sigarada roket yakıtı vardır" gibi saçma ve abartılı bilgilere de kulak asmamalıyız. Sigara bir kız kaçıran değildir.

• Sigara insana mutluluk verir ama ...
• Sigara içmek zararlıdır.
• Her sigara içen insan sigaradan dolayı ölmemektedir.
• Sigaranın verdiği zararları yılmadan telafi eden bir vücuda sahibiz.
• Kendimizi sigaraya zorla alıştırdık ve ilk başta hiç de zevkli değildi.
• Sigarayı bırakmak sadece sigaraya başlamak kadar zordur.
• Ve şu hayatta öyle mutluluklar vardır ki, sigaranın verdiği mutluluk onların yanında hiç bir şeydir.

Sigara insana mutluluk verir ama...

Evet yukarıdaki cümle doğrudur ancak devamı da şöyledir. Sigara insana mutluluk verir ancak verdiği mutluluğun hissedilebilmesi için öncelikle mutsuz bir ortam oluşturur. Yani nikotinle mutlu olabilmek için öncelikle nikotinsizliğin neden olduğu huzursuzluğu deneyimlemek şarttır. Bunun için ilk defa sigara ile tanıştığınızda ağzınız kulaklarınıza varmadı. Bunun için iki sigarayı ardı ardına içemiyorsunuz. Bunun için arka arkaya iki sigara içebilseniz bile arka arkaya iki kere mutlu olamıyorsunuz. Çünkü ilk sigarada yeterli nikotin ihtiyacı karşılanıyor ve ikinci sigara eziyet halini alıyor. Oysa iki tane muz yeseniz ardı ardına veya iki çay içseniz ikinci muzdan da ikinci çaydan da zevk alırsınız. Bazı psikiyatrik ilaçlar sigarayı bırakmaya yardımcı olabiliyor. Bu ilaçlar nikotinsizliğin huzursuzluğa neden olmasını engelleyebiliyor. Yani nikotinin ver gülüm al gülüm oyununu bozduğu için sigara ihtiyacı hissedilmiyor. Ama o ilaçlarında yan etkileri mevcut.


-1 +1 = 0


Eğer vücudunuzdaki nikotin vücudunuz tarafından temizlenip atılmasaydı içtiğiniz bir dal sigara size bir ay giderdi. Nikotinin mantığı şudur. Nikotinin vücutta azalması ruh halinde de mutluluğun azalması veya var olan durumun eksiye düşmesi demektir. Yani nikotin azaldıkça, gülüyorsanız gülümsemeye, gülümsüyorsanız normale, normalseniz keyifsizliğe, keyifsizseniz huzursuzluğa, huzursuzsanız sinire hiddete neden olur. Ama az bir nikotin aldığınızda hemen biraz önceki halinize geri dönersiniz fakat daha öteye gidemezsiniz. Ve buda size mutluluk gibi gelir ama bu mutluluk ekstra kazanılan bir mutluluk değildir. Çünkü az önce nikotinsizlik, mutlulukta bir azalmaya sebep olmuştu şimdide mutluluğa neden oldu. Sonuç -1+1=0. Yani verdiğiniz paranın karşılığı yok. Dolandırılıyorsunuz. Nikotin sizden çaldığını size geri satıyor.Yani nikotin sizinle dalga geçiyor.

Bunun farkına varmak zordur. Hatta çoğu insana bu cümleler güzelce kurgulanmış, süslenmiş, mantık terazisinde güzelce tartılıp öyle sunulmuş bilgiler gibi gelebilir. Ama yemin olsun bu böyledir. Hatta çoğu insan bu doğru cümleler karşısında beyninde "bunlar doğruysa sigarayı bırakmam lazım" düşüncesi ufak ta olsa ateşlendiği için şimdiden tedirgin olmaya başlamıştır. Hayır tedirgin olmayın. Şimdi gidin balkonda güzelce bir sigara içinde gelin. Ciddiyim. Ama başka şeyler düşünerek içmeyin. Sigarayı nasıl yaktığınızdan tutunda nasıl söndürdüğünüze, izmaritin komşunun arabasının üzerine düşüp düşmediğinden tutunda, sigarayı çektiğinizde çıtırdamasına, ciğerlerinizden çıkan dumanın oluşturduğu şekillere varıncaya kadar her ayrıntıyı inceleyin.


Sigara içmek zararlıdır.

Evet sigara içmek zararlıdır.


Her sigara içen insan sigaradan dolayı ölmemektedir.

Evet buda doğru. Sigara içtiniz diye sigaranın neden olduğu bir hastalıktan dolayı ölmek zorunda değilsiniz. Ölüm her an her yerdedir.


Sigaranın verdiği zararı telafi eden bir vücudumuz vardır.

Evet vücudunuz sigaranın verdiği zararlı devamlı olarak elinden geldiğince telafi ediyor. Sırf siz sadece sigara ile mutlu olabildiğinizi zannettiğiniz için buna katlanıyor ve yine sizin için vücudunuzu her yarım saatte bir elinden geldiğince temizleyip tekrar sigara içebilir hale getiriyor. Ayrıca yine bunun için iki sigara ardı ardına içilemiyor.


Kendimizi sigaraya zorla alıştırdık ve ilk başta hiç de zevkli değildi.

Evet doğru. Bakınız "yukarıda vesayir azalardan duman atma" paragrafı.


Sigarayı bırakmak sadece sigaraya başlamak kadar zordur.

Sigara Bırakmayı Öğrenmek

Öncelikle bir yandan sigara içerken bir yandan da sigaranın gereksizliğini anlamak ve idrakine varmak lazımdır. Sigarayı hemen şu anda bırakmak zorunda değilsiniz, hatta hiç bırakmak zorunda da değilsiniz. Bırakmaya da siz karar vereceksiniz. Bu sizin kendi kararınız olacak. İnsan üzüleceği yönde karar vermez. Eğer vazgeçtiyseniz üzülmeye gerek yok. Eğer üzülüyorsanız -1+1=0'ı hatırlayın. Diyin ki kendi kendinize:

"Ya ben bu sigarayı 10 sene içtim. 10 sene böyle zevklendim. Bana bu kadar yetti. Ayrıca eğer şu marketten gidip sigara alıp içecek olsam bana kim mani olabilir ki? Buna ben karar verdim ve beni buna kimse zorlamadı. Şimdilik nikotinsizlik huzursuzluk yapıyor ama bu huzursuzluğun nikotinin bir oyunu olduğunu biliyorum. Sigarayı bıraktığım için şuan pek mutlu olduğum söylenemez ama başladığım da da ağzım kulaklarıma varmıyordu ve yakın gelecekte beni çok güzel günler bekliyor :)".

Sigarayı bıraktığınızda sigaraya bir anda düşman kesilmeyin. Çünkü bu gerçekçi olmaz. Hatta son paketiniz evinizde hatıra olarak dursun. Çok sıkılırsanız yakarsınız bir tane ama bu sigara kısır döngüsünün idrakine vardığınızda tütün bahçeniz olsa bile içmeyeceğinize eminim. Yeter ki sigarayı sadece içip geçmeyin. Bunu neden yaptığınızı fark edin.

Sigarayı bıraktığınızda ki "bundan sonraki hayatım sigarasız mı geçecek" korkusu nikotinsizliğin etkilerinden bir tanesidir. Ama bunu ilerde siz de göreceksiniz ki bu korku çok yersiz ve etkisi çok kısa süren bir bocalama sürecidir.

Sigarayı bıraktığınızda ki hani o davulun sesinin uzaktan güzel gelmesi gibi sigaranın kokusunun uzaktan güzel gelmesi ise buda bir nikotinsizliğin oyunudur. Çünkü sigara içtiğiniz dönemlerde yani vücudunuz tıka basa nikotin ile doluyken bu koku size hiç de güzel gelmiyordu ayrıca böyle bir kokuda almıyordunuz.

İçe düşen duygulara teslim olmadan önce onu iyi bir analiz etmek gereklidir. Ve artık bazı şeyleride farklı düşünmek farklı bir açıdan bakabilmek lazımdır.

İnsanın bir klima filtresi gibi "kağıda sarılmış kurutulmuş bitki yapraklarını yakarak ve buradan çıkan dumanı içine çekip dışarıya daha temiz bir duman vererek yaşamına devam etmesi" hiç mantıklı değildir. Kendinizi nikotinin oyununa teslim ettiyseniz bu gerçeği görmek biraz zordur. Nikotin zaten size bütün bu olup biteni bir mutluluk nedeni olarak göstermektedir. Eğer bu düşünceye meydan okursanız beyniniz ve vücudunuz size tam destek verecektir. Bu yanlış düşünceyle başa çıkmanın yollarını öğrenecektir beyniniz. Ve bir müddet sonra nikotine karşı direnç gösterme ve sigara ile savaş tamamen otonom sinir sistemi tarafından devir alınacaktır. Aynı aklınızda türlü türlü düşünceler varken, hiç düşünmeden ve farkına varmadan araba sürmek, makyaj yapmak, traş olmak, koşmak, bilgisayar kullanmak, vücudunuza konan sineği kovalamak vesaire gibi.

Beyninizde bu bilgilerle ilgili düşünce öbeği oluşturmak zorundasınız. Vücudunuz her nikotin ihtiyacı hissettiğinde beynin bu öbeği çalışmalı. Yoksa bu takım bilgilere sahip değilken sigarayı bırakırsanız sadece kendinizi nikotinsizlik ile cezalandırmış olursunuz yani sigarayı bırakmış olmazsınız.

Sadece biraz düşünün, farklı düşünün, doğru düşünün. Unutmayın sigara ile yaşamak zorunda değilsiniz bunu sadece siz istiyorsunuz daha doğrusu nikotin size istettiriyor. Yapacağınız tek şey beyninize bu işi öğretmek.

Geçen gün şöyle kendi kendime düşünürken bir an yakaladım geçmişimde. Bir tatildeydim, hemde çok mutlu olduğum ve deli gibi geri dönmek istediğim bir an. Derken bir şey dikkatimi çekti ve bunu daha önce hiç düşünmemiştim. Deli gibi geri dönmek istediğim o anda ben sigara içmiyordum. O an sigara olmadan öncede mutlu olabildiğimi, sigarasız saatlerce sahilde oturabildiğimi, dertlenebildiğimi, sevinebildiğimi, hayal kurabildiğimi en önemlisi her işimi o dönem sigarasız yaptığımı fark ettim. Ve o hatıraları tekrar geri canlandırdım ve aslında sigaranın bu kadar gerekli olmadığını anladım.

Geçmişinizi olabildiğince tararsanız aslında ilk başta her şeyi sigarasız yaptığınızı fark edersiniz. Ve canınız her sigara istediğinizde gözlerinizi kapatıp o anı canlandırmanız gerçekten bu tiryakiliğin önüne geçecektir. Sigaranın beyinde bittiği anlardan biri de budur.